Με αφορμή την επιστολή του ΣΕΚΑΠΛΑΣ (Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Πολυεστερικών Σκαφών Παρελκομένων Εξαρτημάτων Εμπόρων & Παροχής Υπηρεσιών) στο υφυπουργό κο Απόστολο Βεσυρόπουλο (Υφυπουργός Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας στο υπουργείο Οικονομικών.) συνομιλήσαμε με τον διευθυντή του Συνδέσμου ναύαρχο κο Άγγελο Αργυρακόπουλο, ο οποίος μας ενημέρωσε σχετικά με το τι επικρατεί στα νομικά και φορολογικά θέματα στον τομέα των σκαφών αναψυχής.
Αμέσως πιό κάτω σας παραθέτουμε την επιστολή του ΣΕΚΑΠΛΑΣ προν τον κο υφυπουργό:
ΘΕΜΑ: Αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης – Τεκμήρια μικρών σκαφών/λέμβων
Αξιότιμε κ. Υφυπουργέ
Με πολλαπλές επιστολές μας προς την προηγούμενη πολιτική ηγεσία είχαμε επισημάνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος μας από τα δυσβάστακτα και, εν πολλοίς μάλιστα, αντίθετα προς το καλώς εννοούμενο δημόσιο συμφέρον ως αυτό είχε επίσης πολλαπλώς επεξηγηθεί με τεκμηριωμένα παραδείγματα.
Μάλιστα είχαμε θέσει υπόψη των αρμοδίων και μελέτη για την ανάδειξη της σημασίας των σκαφών αναψυχής στο θαλάσσιο τουρισμό και την εθνική οικονομία η οποία είχε ανατεθεί από το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδος στο Ερευνητικό Εργαστήριο Ναυτιλιακής Οικονομίας, Διοίκησης και Ναυτιλιακών Ατυχημάτων του Κέντρου Ερευνών του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
Αν ερωτήσετε για το αν λάβαμε κάποια απάντηση, η απάντηση που προσήκει είναι αυτή που αναφέρεται στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (στιχ. 23) «… φωνή βοώντος εν τη ερήμω.».
κ. Υφυπουργέ
Πρόσφατα όλοι μας γίναμε κοινωνοί των δημοσιευμάτων σχετικών με τη σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων. Αντιγράφουμε από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» της 5ης Αυγούστου τ.έ. «Τελειώνει η οδύσσεια των φορολογουμένων με τα τεκμήρια διαβίωσης, καθώς η κυβέρνηση σκοπεύει να τα καταργήσει σταδιακά από το 2020 και μετά. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στη μείωση των τεκμηρίων κατά 50% το 2020 και πλήρη κατάργησή τους το 2021».
Εάν η πρόθεση της Κυβέρνησής σας είναι η σταδιακή κατάργησή τους θεωρούμε ότι αυτή θα πρέπει και μάλιστα άμεσα να αρχίσει από τα μικρά σκάφη αναψυχής Όπως είναι γνωστό οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης με βάση την κυριότητα σκάφους αναψυχής που είχαν θεσμοθετηθεί με το άρθρο 16 παργ. 1 ε) του ν. 2238/1994 (Α΄ 151) με τον οποίο είχε κυρωθεί ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, καταργήθηκαν με το άρθρο 4 παργ. 9 του ν. 3091/2002 (ΦΕΚ 330 Α΄), για τα σκάφη αναψυχής μήκους μικρότερου από δέκα (10) μέτρα με αποτέλεσμα να υπερδιπλασιασθούν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα οι πωλήσεις των μικρών αυτών σκαφών ως αποδεικνύεται από τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου Ναυτιλίας,
Τα φορολογικά μέτρα (τεκμήρια, τέλη κυκλοφορίας-ΤΕΠΑΗ, φόρος πολυτελούς διαβίωσης σε συνδυασμό με την, από τα θεσμοθετημένα όργανα και φορείς της Ελληνικής Πολιτείας, απαξίωση του σκάφους κατά το πρόσφατο παρελθόν έγινε η αιτία και αφορμή μαζικής αναχώρησης των πλοίων προς μαρίνες γειτονικών χωρών οι οποίες έχουν αναγνωρίσει και καρπούνται τα οφέλη του θαλάσσιου τουρισμού, τον οποίο καταδιώκουν τα μέτρα που η Πολιτεία θεσμοθέτησε με τις ενδεικτικά μνημονευόμενες για την εθνική μας οικονομία εξαιρετικά δυσμενείς συνέπειες, όπως:
1) εγκατάλειψη της ναυτικής παιδείας με τους Έλληνες,
2) απώλεια τουριστικού συναλλάγματος,
3) εγκατάλειψη και καταστροφή των χώρων ελλιμενισμού,
4) απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας,
5) εξόντωση κάθε θαλάσσιας εμπορικής δραστηριότητας,
6) απώλεια φορολογικών εσόδων για το κράτος κ.λπ.
Το μικρό σκάφος - λέμβος (βάρκα) δεν είναι βιομηχανικό προϊόν (όπως το αυτοκίνητο που μάλιστα είναι και εισαγόμενο) είναι προϊόν πρωτογενούς παραγωγής και η κατασκευή της ολοκληρώνεται, από την αρχή μέχρι το τέλος, με τη χειρονακτική εργασία του Έλληνα κατασκευαστή, τεχνίτη και καραβομαραγκού με ό,τι πολύτιμο ήδη αυτό συνεπάγεται για την απασχόληση και τα φορολογικά έσοδα του Κράτους.
Το μικρό σκάφος αποδίδει έσοδα στο κράτος, συνεχώς, από την 1η ημέρα της έναρξης της κατασκευής της και για όσες δεκαετίες υπάρχει, σε αντίθεση με άλλα προϊόντα, ενώ με το πιστοποιητικό αξιοπλοΐας του ανανεωνόμενο περιοδικά, τα σωστικά και πυροσβεστικά μέσα του επίσης και το ΔΕ.Κ.Π.Α είναι μια μικρή μηχανή συνεχούς παραγωγής εσόδων για το κράτος.
Το έτος 2007, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου Ναυτιλίας, λεμβολογήθηκαν 11.112 μικρά σκάφη μήκους μικρότερου από δέκα μέτρα. (Επισυνάπτονται στατιστικοί πίνακες των ετών 2002 έως και 2017)
Από το επόμενο, και εφεξής, έτος 2008 άρχισαν οι γνωστοί αφορισμοί από την Πολιτεία και τα Μ.Μ.Ε. για τους «σκαφάτους» στους οποίους συμπεριέλαβαν και τους βαρκάρηδες, θεσμοθετήθηκαν πολλαπλές φορολογικές επιβαρύνσεις και το συνακόλουθο αποτέλεσμα ήταν να αρχίσει η σταδιακή πτώση η οποία κορυφώθηκε και άγγιξε το 89%.
Ο ιδιοκτήτης βάρκας μετονομάσθηκε από βαρκάρης σε «σκαφάτος»
Πως είναι δυνατόν η ψαρόβαρκα των τριών (3) μέτρων ολικού μήκους που χρησιμοποιείται για ερασιτεχνικό ψάρεμα με καθετή και συνακόλουθα η αγάπη για τη θάλασσα να θεωρείται τεκμήριο και χλιδή από την Πολιτεία και κατά συνέπεια απευκταία δραστηριότητα;
Θεωρούμε ότι Πολιτεία και φορείς θα πρέπει να ενώσουν/με τις δυνάμεις τους/μας για την αναστροφή του κλίματος που επικρατεί στους ιδιοκτήτες μικρών σκαφών στην Ελλάδα. Δεν μπορεί ο ιδιοκτήτης ενός μικρού σκάφους/λέμβου/βάρκας να αποκαλείται «σκαφάτος» ή ενδεχομένως και φοροφυγάς. Θεωρούμε ως επιβεβλημένη ενέργεια την απενοχοποίηση των ιδιοκτητών μικρών σκαφών που a priori θεωρούνται οικονομικά εύρωστοι με αποτέλεσμα να προσπαθεί ο καθένας να απαλλαγεί από το σκάφος του και ο κλάδος των κατασκευαστών & παροχής υπηρεσιών σκαφών στην Ελλάδα, που τόσα πολλά έχει προσφέρει στην εθνική μας οικονομία, να βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε κατάρρευση. Σε μία χώρα σαν την Ελλάδα με τη νησιωτική συγκρότηση με το τεράστιο μήκος ακτογραμμής (17.253,3 χλμ), με το λαϊκό περίγυρο, την ιστορικότητα της περιοχής και τις ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, έπρεπε η κατοχή ενός μικρού σκάφους να θεωρείται δεδομένη και να μην φορολογείται καθόλου.
Περισσότερα στοιχεία για το βάσιμο των εισηγήσεών μας αναφέρονται στο επισυναπτόμενο μικρό εγχειρίδιο/μελέτη για τη σημασία των σκαφών αναψυχής στο θαλάσσιο τουρισμό και την εθνική οικονομία ενώ είναι αυτονόητο ότι είμαστε στη διάθεσή σας για την παροχή τυχόν πρόσθετων διευκρινίσεων.
Παρακαλούμε επίσης όπως αντιπροσωπεία του Συνδέσμου μας γίνει δεκτή σε μια συνάντηση γνωριμίας και ανταλλαγής απόψεων επί των δραστηριοτήτων των ανά την Επικράτεια μελών μας.
ο Πρόεδρος Γιώργος Κρανίτης - ο Γενικός Γραμματέας Μιχάλης Αγγελάκης
Η επικοινωνία μου με τον κο διευθυντή του ΣΕΚΑΠΛΑΣ
Κατά την διάρκεια της συνομιλίας μου με τον κο Αργυρακόπουλο μου ανέφερε οτι στην επικοινωνία με τον κο υφυπουργό αναφέρθηκε όλο το ιστορικό σχετικά αυτά τα θέματα, που τόσο πολύ έχουν μπερδέψει, αλλά και ταλαιπωρήσει την ελληνική αγορά των σκαφών:
Ποιό ήταν το προισχύσαν νομικοφορολογικό καθεστώς για τα σκάφη αναψυχής.
Όπως είναι γνωστό οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης με βάση την κυριότητα σκάφους αναψυχής που είχαν θεσμοθετηθεί με το άρθρο 16 παργ. 1 ε) του ν. 2238/1994 (Α΄ 151) με τον οποίο είχε κυρωθεί ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, καταργήθηκαν με το άρθρο 4 παργ. 9 του ν. 3091/2002 (ΦΕΚ 330 Α΄), για τα σκάφη αναψυχής μήκους μικρότερου από δέκα (10) μέτρα.
Το γεγονός αυτό, προϊόν μακρού διαλόγου, τότε, του Συνδέσμου μας με την Πολιτεία, είχε ως αποτέλεσμα, με βάση επίσημα στοιχεία από τις Λιμενικές Αρχές της χώρας, το διπλασιασμό των λεμβολογήσεων, κατά την επόμενη πενταετία, των σκαφών ολικού μήκους μικρότερου από δέκα (10) μέτρα. Πλέον αυτού δημιουργήθηκαν νέες θέσεις εργασίας, δόθηκε σημαντική ώθηση στο θαλάσσιο τουρισμό ενώ υπερδιπλασιάστηκαν τα έσοδα από τον Φ.Π.Α.
Τα πιο πάνω στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν επίσης ότι ποσοστό 92% των λέμβων μήκους 5 μέτρων που λεμβολογούνται κάθε χρόνο, είναι ελληνικής κατασκευής ενώ ποσοστό 70%, ολικού μήκους μέχρι και δώδεκα μέτρων, είναι και πάλι Ελληνικής κατασκευής. Δεν αποτελούν προϊόντα εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής παράδοσης με τα ευεργετικά για την οικονομία αποτελέσματα όπως ενδεικτικά:
Της μη απώλειας συναλλάγματος,
3.2. της εισαγωγής συναλλάγματος από τις εξαγωγές Ελληνικής κατασκευής λέμβων,
3.3. της δημιουργίας άλλως διατήρησης των υπαρχουσών πολυτίμων θέσεων εργασίας
3.4. της παραγωγής φορολογητέου εισοδήματος για την Χώρα κ.λπ.
Ποιό είναι το ισχύον νομικοφορολογικό καθεστώς
ν. 4172/2013 (Α΄ 167) με τον οποίο κυρώθηκε ο ισχύων Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε.).
(Αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης – Τεκμήριο)
Η παράγραφος 1 στ) του άρθρου 31 προβλέπει ότι:
«στ) Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη με βάση σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης, κυριότητας ή κατοχής του φορολογουμένου, της συζύγου του ή των προσώπων που τους βαρύνουν εκτιμάται με βάση το κόστος τελών ελλιμενισμού, ασφαλίστρων, καυσίμων, συντήρησης και πρακτόρευσης και ορίζεται, ανάλογα με τα μέτρα ολικού μήκους του σκάφους, ως εξής:
αα) Για μηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου, ταχύπλοα και μη, ολικού μήκους μέχρι πέντε (5) μέτρα, στο ποσό των τεσσάρων χιλιάδων (4.000) ευρώ, ενώ για τα πάνω από πέντε (5) μέτρα το πόσο αυτό αυξάνεται κατά δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ το μέτρο.
ββ) Για ιστιοφόρα ή μηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρο ενδιαίτησης, ολικού μήκους μέχρι και επτά (7) μέτρα, δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ,
πάνω από επτά (7) και μέχρι δέκα (10) μέτρα προστίθενται τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
πάνω από δέκα (10) και μέχρι δώδεκα (12) μέτρα προστίθενται επτά χιλιάδες πεντακόσια (7.500) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
πάνω από δώδεκα (12) και μέχρι δεκαπέντε (15) μέτρα δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
πάνω από δεκαπέντε (15) και μέχρι δεκαοκτώ (18) μέτρα είκοσι δύο χιλιάδες πεντακόσια (22.500) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
πάνω από δεκαοκτώ (18) και μέχρι είκοσι δύο (22) μέτρα τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους και πάνω από είκοσι δύο (22) μέτρα προστίθενται πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους.
Τα ποσά της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης αυτής της υποπερίπτωσης μειώνονται κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) προκειμένου για ιστιοφόρα σκάφη. Κατά το ίδιο ποσοστό μειώνονται και για πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευασθεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο, τύπων «τρεχαντήρι», «βαρκαλάς», «πέραμα», «τσερνίκι» και «λίμπερτυ», που προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση. Η τεκμαρτή δαπάνη από κάθε σκάφος μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητά του κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από πέντε (5) έτη και μέχρι δέκα (10) έτη από το έτος που νηολογήθηκε για πρώτη φορά και τριάντα τοις εκατό (30%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από δέκα (10) έτη. Για σκάφη με μόνιμο πλήρωμα ναυτολογημένο για ολόκληρο ή μέρος του έτους, στην παραπάνω δαπάνη προστίθεται και η αμοιβή του πληρώματος. Τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης δεν λαμβάνονται υπόψη για την αντικειμενική δαπάνη. Οι διατάξεις της περίπτωσης γ', εκτός αυτών που αναφέρονται στην παλαιότητα των αυτοκινήτων, εφαρμόζονται ανάλογα και στην περίπτωση αυτή».
Ν. 4111/2013 (Α΄ 18) Φόρος πολυτελούς διαβίωσης
Το άρθρο 44 του πιο πάνω νόμου, όπως συμπληρώθηκε/τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 παρ.6α ν.4334/2015 (Α΄ 80), προβλέπει ότι:
Επιβάλλεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης στα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης που προκύπτουν από την κυριότητα ή κατοχή κ.λπ.
« Για τα σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης άνω των πέντε (5) μέτρων, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης του σκάφους επί συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%). Δεν λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη για την αμοιβή του πληρώματος. Από το φόρο της περίπτωσης v εξαιρούνται τα ιστιοφόρα σκάφη και πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο, τύπον τρεχαντήρι, βαρκαλάς, πέραμα, τσερνίκι, λίμπερτυ τα οποία προέρχονται από ελληνική ναυτική παράδοση».
Επιβολή Τέλους Πλοίων Αναψυχής και Ημερόπλοιων (ΤΕ.Π.Α.Η.)
Με το άρθρο 85 του πιο πάνω νόμου θεσπίστηκε ειδικό τέλος υπέρ του Δημοσίου, με την ονομασία «Τέλος Πλοίων Αναψυχής και Ημερόπλοιων» (ΤΕ.Π.Α.Η.), το οποίο βαρύνει:
α) τα πλοία αναψυχής ιδιωτικά και επαγγελματικά και
β) τα επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια,
και υπολογίζεται ανά τρέχον έτος ή τρέχοντα μήνα από την ημερομηνία πληρωμής και καθορίζεται ως εξής:
για τα ολικού μήκους από επτά (7) έως οκτώ (8) μέτρα, σε δεκαέξι (16) ευρώ ανά μήνα,
για τα ολικού μήκους άνω των οκτώ (8) μέτρων έως και δέκα (10) μέτρα, σε είκοσι πέντε (25) ευρώ ανά μήνα,
για τα ολικού μήκους άνω των δέκα (10) μέτρων και έως και δώδεκα (12) μέτρα, σε τριάντα τρία (33) ευρώ ανά μήνα,
για τα ολικού μήκους άνω των δώδεκα (12) μέτρων, ανά μήνα οκτώ (8) ευρώ, ανά μέτρο, υπολογιζόμενο από το πρώτο μέτρο. Η χρέωση μειώνεται κατά είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής και τα επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια, με την προϋπόθεση της αποκλειστικής επαγγελματικής χρήσης.
Μερικά παραδείγματα των επιπτώσεων στους ιδιοκτήτες μικρών ερασιτεχνικών σκαφών
Σκάφος ανοικτού τύπου μήκους 5.10 μ. έχει τεκμήριο 6.000,00 Ευρώ και επιβαρύνεται με ετήσιο φόρο πολυτελούς διαβίωσης: 6.000,00 Χ 13% = 780,00 Ευρώ.
Σκάφος ανοικτού τύπου μήκους 6.10 μ. έχει τεκμήριο 8.000,00 Ευρώ και επιβαρύνεται με ετήσιο φόρο πολυτελούς διαβίωσης: 8.000,00 Χ 13% = 1040,00 Ευρώ.
Σκάφος ανοικτού τύπου μήκους 7.10 μ. έχει τεκμήριο 10.000,00 Ευρώ και επιβαρύνεται με ετήσιο φόρο πολυτελούς διαβίωσης: 10.000,00 Χ 13% = 1300,00 Ευρώ καθώς και με ετήσιο ΤΕ.Π.Α.Η. 192,00 Ευρώ.
Σκάφος με χώρο ενδιαίτησης μήκους 5.10 μ. έχει τεκμήριο 12.000,00 Ευρώ και επιβαρύνεται με ετήσιο φόρο πολυτελούς διαβίωσης: 12.000,00 Χ 13% = 1560,00 Ευρώ
Σκάφος με χώρο ενδιαίτησης μήκους 7.10 μ. έχει τεκμήριο 15.000,00 Ευρώ και επιβαρύνεται με ετήσιο φόρο πολυτελούς διαβίωσης: 15.000,00 Χ 13% = 1950,00 Ευρώ καθώς και με ετήσιο ΤΕ.Π.Α.Η. 192,00 Ευρώ.